ورق های پلیمری از غشا های غیر قابل نفوذ بزرگ تشکیل شده اند. این غشا ها از مواد پلیمری تقویت شده هستند که در حوزه مهندسی ژئوتکنیک از آنها استفاده می شود و برای کنترل کردن مهاجرت سیال در یک پروژه سازه ساخت بشر، کاربرد دارند. این ورق ها از چهار نوع تشکیل شده اند که در ادامه به طور کلی به معرفی، انواع، ویژگی ها و کاربردهای آنها می پردازیم.
ورق پلیمر چیست؟
یکی از موادی که برای کنترل مهاجرت مایع یا گاز در پروژه های مهندسی ژئوتکنیک استفاده می شود، ورق پلیمر است. این ورق به صورت یک مانع یا پوشش غشایی مصنوعی است که نفوذ پذیری بسیار پایینی دارد. ورق پلیمری متشکل از ورق های نازکی است که به یکدیگر پیوند خورده اند. البته این ورق می تواند از مواد دیگر مانند ژئوتکستایل ها ،الاستومر ،اسپری پلیمری، ژوکامپوزیت و قیر چند لایه نیز ساخته شود. یکی از رایج ترین ورق ها، ورق پلیمری است که مواد اولیه این ژئوممبران مواد خام پلیمری است. این ماده خام همان رزین پلیمری است که با آنتی اکسیدان ها، نرم کننده ها، کربن سیاه، پر کننده ها و روان کننده ها ترکیب می شود تا ژئوممبران ساخته شود. در نتیجه ی این فرایند، مواد خام تبدیل به ورق هایی می شوند که از نظر ضخامت و عرض متفاوت هستند. این امر توسط اکستروژن و کلندرینگ و پوشش پخش فرآوری انجام می شود.
ورق پلیمر چه ویژگی هایی دارد؟
ورق پلیمری یا ژئوممبران می تواند به صورت ورق صاف یا بافت یا دارای ارتفاع نرم باشد. از دیگر ویژگی های آن می توان به تراکم شاخص جریان مذاب جرم در واحد سطح و انتقال بخار اشاره کرد. استحکام این ورق ها از طریق آزمایش های مکانیکی متعدد تست و مشخص می شود. بعضی از ژئوممبران ها که برای ارزیابی پذیرفته می شوند، در طی ارزیابی، کیفیت و طراحی آن ها بررسی می شود و روی آن ها آزمون های مشخصی مرتبط با عملکردشان انجام می شود. از این آزمون ها می توان به ارزیابی استحکام کشیدگی و کششی اشاره کرد که در آن شاخص و عرض وسیع آن، متقارن محوری و همچنین درز ها ارزیابی می شود. از دیگر ارزیابی ها مقاومت ورقه در برابر پارگی و ضربه و سوراخ شدن است.
کاربرد های ورق پلیمر
یکی از کاربرد های آن در آستر های پایه است. همچنین از این فرآورده در سیستم های درپوش و لایه های بالشتک نیز استفاده می شود. علاوه بر این ها در تقویت لایه ها برای تقویت خاک و آستر های مهاری و غشاهای ضد آب نیز کاربرد دارند.
مزایای ورق پلیمری
این ورق از آپشن ها و مزایای خاصی نیز برخوردار است. برای مثال قیمت مقرون به صرفه ای دارد. همچنین در برابر تاول زدگی و مواد شیمیایی و حرارت مقاوم است. این ورق در دمای پایین نیز کاربرد دارد و در مقابل نور هم مقاوم است. یکی از بهترین کاربرد های ژئوممبران این است که از آن برای بازسازی کانال، تونل، مخازن و… استفاده می شود؛ زیرا هم از قیمت مناسبی برخوردار است و هم می توان از نظر ضد آب بودن و ممانعت برای نشتی آب از این فرآورده مطمئن بود. البته کاربرد ژئوتکستایل ها هم مثل ژئوممبران است و همین استفاده ها را دارد.
انواع ورق پلیمر
از انواع ورق پلیمر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
پلی پروپیلن
پلی پروپیلن ماده ای است که به رسمیت شناخته نشده. این ماده بوی خاصی ندارد و هنگامی که می سوزد مانند شمع است و کم کم ذوب می شود و دود نمی کند. از کاربرد های این محصول می توان ویژگی های فیزیکی آن مثل سبکی و سختی را نام برد. همچنین مقاومت شیمیایی این محصول بالاست و ظاهر زیبا و براقی که دارد سبب می شود، تنوع در ساخت محصولات از این فرآورده بیشتر شود.
پلی کربنات
یکی دیگر از انواع پلیمر ها، پلی کربنات است که در حیطه ی قالب سازی و تغییرات حرارتی استفاده می شود. یکی از عنوان هایی که به این ماده نسبت داده می شود این است که سخت ترین ماده شفاف است و از آن به عنوان جایگزین شیشه در ساختمان و نمای آن استفاده می شود. این ورق ها می توانند نور را از خود از سی و پنج تا هشتاد درصد عبور دهند که نوع آن با توجه به نیاز انتخاب می شود. از دیگر ویژگی های این محصول سبک بودن و عایق صدا بودن است. همچنین در برابر ضربه مقاوم است و در مقابل عوامل جوی هم ماندگاری بالایی دارد. این ویژگی ها در کنار هم سبب شده که این پلیمر مصرف بالایی داشته باشد و محبوب شود.
پلی وینیل کلراید
این نوع از پلیمر به دو صورت سخت و نرم وجود دارد که از هر کدام مصارف خاص خود را دارد. مثلا در اسباب بازی و تجهیزات ساختمانی از پلی وینیل کلراید سخت استفاده می شود و در کاغذ دیواری و سفره، نوع نرم آن به کار می رود.
پلی اتیلن
محصولات ژئوسنتتیک یکی از پرکاربرد ترین فرآورده پلی اتیلن هستند. از ملی اتیلن لوله هایی نیز ساخته می شود که به آن ها لوله پلی اتیلنی گفته می شود و مرتبط با ژئوسنتتیک هاست. همچنین از این پلیمر مخازن پیش ساخته و اتصالات پلی اتیلنی نیز ساخته می شود.