با پیشرفت علم و دانش و داغ شدن بحث حفاظت از محیط زیست، تمامی جنبه های زندگی در حال دگرگونی و توسعه است. یکی از محصولاتی که حاصل پیشرفت در صنعت پلاستیک است، ورق کارتن پلاست است. اگر از دوستداران محیط زیست باشید حتما نام آن را شنیده اید. این محصول هیچ ضرری برای محیط زیست ندارد و قابل بازیابی است. برای آشنایی با انواع ورق کارتن پلاست و کاربردهای آن تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
ورق کارتن پلاست چیست؟
ورق کارتن پلاست در واقع نوعی ورق پلاستیکی سه لایه است و از پلیمری مانند پلی پروپیلن ساخته شده است. در ورق کارتن پلاست بین دو لایه پایین و بالا آن یک لایه دندانه ای قرار گرفته است تا ورق کارتن پلاست به شیتی مقاوم در برابر فشار و حرارت تبدیل شود. این شیت ها به ورقه های پلاستیکی دوجداره نیز معروف هستند.
ورق کارتن پلاست چگونه ساخته می شود؟
کارتن پلاست از دو ورق مسطح که به صورت موازی توسط ورق های دندانه ای یا عمودی به یکدیگر متصل شده اند ساخته می شود. در مرحله اول، خمیر مورد نیاز اولیه از پلی پروپیلن به عنوان ماده اصلی ساخته می شود. سپس حجم و فشار خمیر سنجیده شده و خمیر با استفاده از دستگاه از قالب رد می شود تا سه لایه شکل بگیرد. در مرحله بعد، عملیات سرد سازی انجام می شود و پس از سنجش فشار ورقه ها، آن ها را بسته بندی می کنند.
ورق کارتن پلاست از دوام فیزیکی و مقاومت شیمیایی بالایی برخوردار است. نوسان حرارتی آن بین 20- تا 80+ بوده که باعث شده در برابر گرما و سرما عایق باشد. ضخامت این ورقه ها چیزی بین 2 تا 12 میلیمتر است و در رنگ بندی متنوع نظیر زرد، مشکی، آبی، قرمز و … تولید و عرضه می شود. همچنین ورق کارتن پلاست به صورت آنتی یووی(ضد آفتاب)، آنتی استاتیک(ضدبار)، نانو پلاست(ضد میکروب) و آنتی فایر(نسوز) تولید و به بازار عرضه می شود.
چه مواردی برای تولید کارتن پلاست مورد استفاده می شود؟
مواد اولیه مورد نیاز در تولید کارتن پلاست دو ماده رایج در صنعت پلاستیک یعنی پلی اتیلن و پلی پروپیلن هستند. پلی پروپیلن به دلیل خاصیت ph خنثی در دمای معمولی در برابر بسیاری از مواد شیمیایی حل شونده مقاوم است. با افزودن مواد اولیه دیگر نیز می توان این ورق ها را در برابر اشعه فرابنفش و آتش نیز مقاوم کرد. برای ساخت ورق کارتن پلاست از پلی کربنات نیز می توان استفاده کرد. این ماده به دلیل مقاومت کم و شکنندگی بالا، در صنعت کمتر از پلی پروپیلن کاربرد دارد.
کاربرد ورق کارتن پلاست
کارتن پلاست کاربرد های زیادی در صنعت دارد که در ادامه به مهمترین آن ها پرداخته ایم:
کاربرد کارتن پلاست در صنعت کشاورزی
کیفیت بالا، سبک بودن و غیر سمی بودن کارتن پلاست باعث شده که اکثر کشاورزان و صنایع مواد غذایی برای بسته بندی انواع میوه ها از آن استفاده کنند. همچنین برای محافظت از نهال ها و گیاهان در برابر تغییرات آب و هوایی شدید، آفات و هرگونه ضربه احتمالی از ورق های کارتن پلاست استفاده می کنند.
کاربرد کارتن پلاست در صنعت تبلیغات
کارتن پلاست به دلیل کیفیت بالا و قیمت مقرون به صرفه برای چاپ تبلیغات بسیار مناسب است. همچنین به دلیل وزن ناچیزی که دارد به عنوان پلاکارد های تبلیغاتی در استادیوم ها، نمایشگاه ها و راهپیمایی ها استفاده می شود.
کاربرد کارتن پلاست در صنایع بسته بندی
امروزه از کارتن پلاست به دلیل مزایا زیادی که دارد از جمله قابلیت بازیافت شدن در صنایع بسته بندی همچون میوه و صیفی جات، کاشی و سرامیک، مواد غذایی خام و فراوری شده، بسته بندی داروها و … زیاد استفاده می شود.
کاربرد کارتن پلاست در صنعت خودروسازی
ورق های کارتن پلاست به دلیل خاصیت شکل پذیری بالا، ضد آب بودن، ضد حریق بودن و … در صنایع خودروسازی برای تولید در های داخلی خودرو، پشتی صندلی، محافظت از موتور و … به خوبی استفاده می شود.
کاربرد کارتن پلاست در صنعت ساختمان سازی
ورق کارتن پلاست به دلیل مقاومت بسیار بالا، ضد آب بودن و عدم جذب آب بتن در قالب گیری بتن های ساختمانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برخی از این کاربردها عبارتند از: ساخت انواع کفپوش ها، ساخت سقف کاذب، ساخت گنبد، سایه بان، بستر کشت گلخانه ای و پارتیشن بندی آن.
علاوه بر موارد ذکر شده شیت های کارتن پلاست در ساخت پوشش سقف ها، ساخت انواع ماکت، صنعت لوازم خانگی، ساخت سطل زباله و صنایع دامپروری و مرغداری کاربرد دارند.
ویژگی ورق کارتن پلاست
برای آشنایی بیشتر با ویژگی های کارتن پلاست، مهمترین آن ها را به صورت لیست زیر آماده کرده ایم تا با یک نگاه کلی تمامی ویژگی های مهم این محصول را مطالعه کنید:
1.سبکی: به دلیل وزن کم حمل و نقل آن بسیار راحت است.
2.غیر سمی: فاقد مواد سمی بوده و برای سلامتی انسان ضرری ندارد.
3.برش پذیری: به راحتی و به هر شکلی که بخواهید تبدیل می شود.
4.قابلیت بازیافت: قابل تبدیل شدن است و برای محیط زیست ضرری ندارد.
5.بی بو: کارتن پلاست نه بو دارد و نه در محیط به مرور زمان بو می‌گیرد.
6.عایق UV: نوع سفارشی این محصول مانع عبور اشعه‌های ماورا بنفش می‌شود.
7.رنگ متنوع: برای طراحی دکوراسیون و ماکت مناسب است و محدودیت رنگ ندارد.
8.عایق گرما: برای عایق کاری در صنایع ساختمانی بسیار مناسب است.
9.قابل شستشو: آب به درون این محصول نفوذ نمی کند.
10.مقاومت بالا: در حمل و نقل دچار پارگی، سوراخ شدگی نمی‌شود.
11.عایق رطوبت: برای فضاهای مرطوب مانند استخر ها مناسب است.
12.چاپ خور بودن: کیفیت چاپ روی آن خوب است و برای کارهای تبلیغاتی مناسب است.
13.مقاوم در برابر تغییرات شیمیایی
14.عایق صوتی: برای ساخت فضاهایی که نیاز به عایق صوتی دارد مناسب است.
15.غیر قابل اشتعال: ورق کارتن پلاست آتش نمی‌گیرد بلکه ذوب می‌شود و نسبت به کارتن های مقوایی امن تر است.
آیا ورق کارتن پلاست قابل بازیافت می باشد؟
ورق کارتن پلاست دارای تاییدیه FDA آمریکا است و می توان آن را محصول قابل بازیافت و دوستدار محیط زیست نامید.
انواع ورق های کارتن پلاست
این ورق ها بر اساس کاربرد و شکل آن ها بسیار گوناگون هستند که در ادامه به انواع آن پرداخته ایم:
ورقه ای یا ساده
این مدل ساده ترین و قدیمی ترین نوع ورق کارتن پلاست است و بسیار شبیه بافت کارتن است. برای ساخت این مدل از دو لایه پلاستیک ساده و یک لایه چین دارد استفاده می شود و یک کارتن پلاست دوجداره تشکیل می شود. در این مدل از چسب استفاده نمی شود و لایه ها با حرارت به هم متصل می شوند. این ورقه های ساده از سایر مدل ها انعطاف پذیرتر بوده و به شکل لوله در می آید. جنس آن نیز از پلی اتیلن مقاوم در برابر سرما است.
عمودی
این مدل از قطر 2 تا 24 میلیمتر در بازار موجود است که برای ساخت آن پس از انجام یک فرایند خاص، توسط دستگاه مخصوص برش می خورد. این برش خوردن سبب می شود که کارتن پلاست برخلاف مدل ورقه ای دندانه دار نباشد. دلیل نام گذاری این شیت ها خانه های عمود و صافی است که از حاشیه ورق ها دیده می شود. کارتن پلاست های عمودی از دو جنس پلی اتیلن و پلی پروپیلن ساخته می شود که پلی اتیلن مقاومت کمتری در برابر حرارت دارد.
کندویی یا حبابی
به روز ترین مدل این ورق ها مدل کندویی یا حبابی است. این مدل از پلی پروپیلن ساخته شده و در برابر تغییرات شیمیایی مقاوم است. این طرح خاص باعث سبکتر شدن و ضد خش بودن ورق نهایی می گردد.
مزایا و معایب ورق کارتن پلاست
مزایای کارتن پلاست به شرح زیر است:
- قابلیت برش آسان
- تحمل فشار بالا
- قابلیت بازیافت شدن
- وزن سبک
- غیر سمی بودن
- قابلیت شستشو
- انعطاف پذیری بالا
- قابلیت تولید در رنگ های مختلف
- مقاوم در برابر فشار
- قبلیت هرگونه چاپ
- برش آسان
- مقاوم در برابر ضربات
- عایق UV
- امکان لوله شدن
- غیر قابل اشتعال
کارتن پلاست در کنار تمامی ویژگی های مثبتی که دارد معایبی نیز دارد که ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
- عبور نور از آن
- قابلیت ساییده شدن
- با ضربات شدید می شکند یا ممکن سوراخ شود.
- در صورت نبود عایق UV با قرار گرفتن طولانی مدت زیر نور آفتاب قابلیت های خود را از دست می دهد.
- مقاومت کمتر نسبت به سایر محصولات عایقی